Zelfbindingsverklaring in de Wet verplichte ggz
In een zelfbindingsverklaring geeft de patiënt aan welke vormen van verplichte zorg hij zichzelf bindt, wanneer het niet goed met hem gaat en hij noodzakelijke zorg weigert.
Voor wie is een zelfbindingsverklaring geschikt?
De zelfbindingsverklaring is vooral geschikt voor mensen met een wisselend ziektebeeld die al eerder (verplichte) zorg kregen vanwege een psychische stoornis. De patiënt kan er zo voor zorgen dat de voor hem minst erge verplichte zorg wordt toegepast in situaties die te voorzien zijn op grond van eerdere ervaringen.
Voorwaarden
Voor het opstellen van een zelfbindingsverklaring gelden deze voorwaarden:
- De patiënt is 16 jaar of ouder.
- De patiënt is ter zake wilsbekwaam, hij moet dus begrijpen wat de zelfbindingsverklaring inhoudt en de gevolgen ervan overzien.
- Een onafhankelijk arts of een deskundige heeft de wilsbekwaamheid vastgesteld.
- De patiënt stelt de verklaring samen met de zorgverantwoordelijke op.
Wie kan helpen?
De zorgverantwoordelijke vertelt de betrokkene dat een familielid, een naaste of de patiëntenvertrouwenspersoon mag helpen bij het opstellen van de zelfbindingsverklaring.
Wat staat er in een zelfbindingsverklaring?
De inhoud van deze zelfbindingsverklaring ligt grotendeels in de wet vast. De zelfbindingsverklaring beschrijft:
- Onder welke omstandigheden verplichte zorg moet worden verleend om ernstig nadeel te voorkomen.
- Welke vormen van zorg en verplichte zorg dan mogen worden verleend.
- Hoe lang de verplichte zorg onder die omstandigheden mag duren.
- Onder welke omstandigheden de verplichte zorg moet worden beëindigd.
- Met welke familieleden en naasten, die belangrijk zijn voor de continuïteit van zorg, contact moet worden opgenomen.
- Hoe lang de zelfbindingsverklaring geldig is. Daarvoor is geen minimum of maximum vastgesteld. Dit kan de patiënt samen met zijn zorgverantwoordelijke afspreken.
Onderdeel van de zorgmachtiging
Een zelfbindingsverklaring op zich is onvoldoende om verplichte zorg te geven. Ook bij een zelfbindingsverklaring is een zorgmachtiging nodig voordat de zorgverantwoordelijke verplichte zorg kan toepassen. De zelfbindingsverklaring wordt dan onderdeel van de zorgmachtiging. Verplichte zorg kan dus niet zonder een zorgmachtiging worden gegeven.
Voor de zelfbindingsverklaring geldt dat:
- Een zorgplan bijgevoegd moet zijn;
- De zorgverantwoordelijke en de geneesheer-directeur moeten ondertekenen.
De zelfbindingsverklaring wordt als bijlage bij de zorgkaart gevoegd. De zorgaanbieder zorgt ervoor dat de voorkeuren van de patiënt in de zorgkaart met bijlagen bekend zijn bij de geneesheer-directeur en de zorgverantwoordelijke. Zij houden daar bij het opstellen van het zorgplan rekening mee. Bij beoordeling van aanvraag voor een zorgmachtiging checkt de rechter of zij dit goed hebben gedaan.